Oceaanconferentie van de Verenigde Naties 2025: de uitdagingen

Bijgewerkt op 30 januari 2025

Klimaatverandering, overbevissing, verlies van biodiversiteit, exploitatie van de mariene rijkdommen, plasticvervuiling ... De oceaan wordt geconfronteerd met verschillende bedreigingen die het evenwicht van de planeet in gevaar brengen. 

Door zijn rol als klimaatregelaar en de vele diensten die hij dagelijks aan de mensheid levert, is de oceaan essentieel voor het leven op aarde. We mogen niet vergeten dat elke tweede hap lucht die we inademen, afkomstig is van de oceaan. 

Sinds enkele jaren staan de kwesties die de oceanen betreffen op de wereldwijde politieke agenda's en is er een opeenvolging merkbaar van internationale evenementen die Staten en organisaties van het maatschappelijke middenveld verenigen om ervoor te zorgen dat het behoud van de oceaan centraal staat bij de debatten en beslissingen. 

Laatst zagen we dat vele jaren van onderhandelingen hebben geleid tot het opstellen van een verdrag voor de bescherming van de biodiversiteit op volle zee dat wel nog moet worden geratificeerd door heel wat Staten en stelden we ook vast dat de debatten over de toekomst van de diepzee en over de mogelijkheid van diepzeemijnbouw worden voortgezet, net als de besprekingen over het uitwerken van een universeel pact voor de bestrijding van plasticvervuiling. 

Deze internationale bijeenkomsten spelen zich af tegen een achtergrond van dramatische klimatologische gebeurtenissen, waarbij wetenschappers waarschuwen dat handelen dringend nodig is. 

De Verenigde Naties hebben de periode van 2021 tot 2030 uitgeroepen tot het Decennium voor Oceaanwetenschappen voor Duurzame Ontwikkeling en van de 17 doelstellingen voor duurzame ontwikkeling is SDG 14 gericht op het 'behouden en duurzaam gebruikmaken van oceanen, zeeën en maritieme hulpbronnen met het oog op duurzame ontwikkeling'. 

De derde Topconferentie over de oceanen of UNOC 3 vindt plaats in Nice van 9 tot 13 juni 2025 en wordt gezamenlijk georganiseerd door Frankrijk en Costa Rica. Ze volgt op de conferenties die in juni 2017 in New York en in juni 2022 in Lissabon werden gehouden. 

UNOC 3 is bedoeld om de uitvoering van SDG 14 te ondersteunen en heeft als hoofdthema 'het versnellen van de actie en het mobiliseren van alle actoren voor het behoud en een duurzaam gebruik van de oceanen'. 

De door de Verenigde Naties geïnitieerde conferentie zal regeringen, intergouvernementele organisaties, internationale financiële instellingen, niet-gouvernementele organisaties, maatschappelijke organisaties, academische instellingen, de wetenschappelijke gemeenschap, de privésector, filantropische organisaties, inheemse volkeren en lokale gemeenschappen samenbrengen om de uitdagingen en kansen in verband met de uitvoering van Doel 14 te evalueren.

"De actie versnellen en alle belanghebbenden mobiliseren om de oceaan in stand te houden en duurzaam te gebruiken" is de ambitie van de conferentie, die tot doel heeft een overeenkomst te bereiken met het Nice Ocean Action Plan om Sustainable Development Goal 14 (SDG 14) over het mariene milieu uit te voeren door 3 prioriteiten vast te stellen:

• werken aan de succesvolle afronding van oceaangerelateerde multilaterale processen om het ambitieniveau voor oceaanbescherming te verhogen,
• financiering mobiliseren om de oceanen, zeeën en mariene hulpbronnen in stand te houden en duurzaam te gebruiken voor duurzame ontwikkeling (SDG14) en de ontwikkeling van een duurzame blauwe economie te ondersteunen,
• kennis met betrekking tot mariene wetenschappen versterken en beter verspreiden met het oog op betere politieke besluitvorming.

Bron: ministère de la Transition écologique

Naar aanleiding van de conferentie 'Our Ocean' die in april 2024 plaatsvond in Griekenland, heeft Hervé Berville, Staatssecretaris voor Zeezaken en Biodiversiteit, gewezen op de noodzaak van een snelle ratificatie van het Internationaal Verdrag voor de Bescherming van Biodiversiteit op Volle Zee (BBNJ) met het oog op de invoering ervan tijdens de Conferentie van Nice in 2025. Hij herinnerde aan de oproep voor een moratorium of de toepassing van het voorzorgsprincipe inzake diepzeemijnbouw in de internationale wateren en aan de voortgang van de onderhandelingen over het juridisch bindend verdrag om een einde te stellen aan de plasticvervuiling. 

Frankrijk benadrukt ook dat het vastbesloten is om via de "Conferentie 2025 […] een proces op gang te brengen voor nationale mobilisering en sensibilisering van de jeugd voor het belang van het behoud van de oceanen en de vrijwaring van ons maritieme patrimonium".

Het is vanuit dit perspectief dat Nausicaá een groep jonge burgers uit de hele wereld gaat begeleiden en voorbereiden zodat ze het pleidooi voor hun generatie kunnen voeren, voortkomend uit hun bezorgdheid over de toekomst van de oceaan en de oplossingen die ze willen aanreiken.