COP Biodiversiteit en COP Klimaat: waar dienen ze voor?

Bijgewerkt op 5 november 2024

Nu 2024 nadert, staat de toekomst van de planeet centraal tijdens twee COP's - Conferenties van de Partijen - georganiseerd door de Verenigde Naties, die in november achter elkaar plaatsvinden. COP 16 over biodiversiteit vindt plaats van 21 oktober tot 1 november in Cali, Colombia, en COP 29 over het klimaat wordt gehouden van 11 tot 22 november 2024 in Bakoe, de hoofdstad van Azerbeidzjan.

Sinds de Wereldmilieutop in Rio in 1992 hebben de COP's staten bijeengebracht om te onderhandelen over en toe te zien op de implementatie van de verdragen over biodiversiteit (CBD), klimaat (UNFCCC) en woestijnvorming (UNCCD). Het UNCCD volgt in december.

Conferenties over de toekomst van de planeet

COP 16 over biodiversiteit

Het Verdrag inzake Biologische Diversiteit (VBD) moet internationale overeenkomsten tot stand brengen om het verlies aan biodiversiteit een halt toe te roepen en om te keren. Aan het einde van de vorige conferentie in 2022 ondertekenden 196 landen in Montreal het Kunming Global Biodiversity Framework, dat tot doel heeft om tegen 2030 minstens 30% van land, water en zee te beschermen en 30% van de aangetaste ecosystemen te herstellen.

Er zijn ook andere doelstellingen gedefinieerd, zoals het halveren van het risico van pesticiden, het vrijmaken van 30 miljard dollar aan jaarlijkse natuurbeschermingshulp voor ontwikkelingslanden en het verzachten van de gevolgen van klimaatverandering en oceaanverzuring voor de biodiversiteit door middel van verzachtende en aanpassingsmaatregelen en het bevorderen van duurzame traditionele praktijken van inheemse volken.

De besprekingen tijdens COP 16 zullen zich richten op de nationale actieplannen van de ondertekenende landen om deze doelstellingen te bereiken, evenals op financiering en mechanismen voor het delen van de voordelen die voortvloeien uit het gebruik van genetische hulpbronnen.

Wat zal het resultaat zijn van COP 16?

De 16e Conferentie van de Partijen over Biodiversiteit is op zaterdagochtend 2 november afgesloten met een aantal vorderingen en teleurstellingen :

De status van inheemse volkeren en lokale gemeenschappen werd versterkt en erkend door de oprichting van een permanente groep om deze "hoeders van de natuur" te vertegenwoordigen binnen het VBD, het Verdrag inzake Biologische Diversiteit van de Verenigde Naties.
Het commerciële gebruik van genetische sequenties van planten en dieren die gedigitaliseerd zijn en opgeslagen in databanken door farmaceutische, cosmetische of biotechnologische bedrijven zal leiden tot de oprichting van een fonds dat 0,1% van hun inkomsten of 1% van hun winst zal innen, waarvan de helft zal worden betaald aan landen en de helft aan inheemse volkeren en lokale gemeenschappen die zorg dragen voor de natuur. Op verzoek van bepaalde landen, waaronder Frankrijk, zal deze betaling echter vrijwillig en niet verplicht zijn.
Er zijn procedures aangenomen voor het actualiseren en identificeren van ecologisch en biologisch belangrijke mariene gebieden.
Uitstel van beslissingen over de financiële middelen die moeten worden gemobiliseerd en over de vorm die de monitoringindicatoren moeten aannemen, zoals uiteengezet in de verwachtingen van de conferentie .
De Global Biodiversity Facility (GBFF) heeft toezeggingen ontvangen van bijna 400 miljoen dollar - Frankrijk draagt 5 miljoen bij - maar dit is nog ver verwijderd van de verwachte jaarlijkse 200 miljard euro om de biodiversiteit tegen 2030 te helpen.
De ontwikkelingslanden zijn er ook niet in geslaagd om aan te dringen op de oprichting van een nieuw fonds ter vervanging van het huidige Wereldmilieufonds, "dat zij als inadequaat en onrechtvaardig beschouwen".
Uit het rapport Protected Planet 2024 van het Milieuprogramma van de Verenigde Naties en de International Union for Conservation of Nature (IUCN) blijkt dat slechts 8,4% van de oceanen en kustgebieden en 17,6% van het land en de binnenwateren tot beschermde gebieden behoren, terwijl op de COP 15 het doel van 30% in 2030 was aangekondigd.

COP 29 over klimaat

De centrale kwestie van de financiering van klimaatmaatregelen door ontwikkelingslanden vanuit de rijkste landen zal worden besproken, evenals de ontwikkeling van nieuwe verbintenissen van staten om hun uitstoot van broeikasgassen te verminderen.

Welke rol speelt de oceaan in deze conferenties?

Of we het nu hebben over biologische diversiteit of klimaatverandering, het belang van de oceaan als reservoir van biodiversiteit en als klimaatregelaar moet worden meegenomen in internationale discussies en leiden tot maatregelen om mariene ecosystemen te behouden. Hoewel ze op twee afzonderlijke conferenties worden behandeld, zijn het behoud van biodiversiteit en de strijd tegen klimaatverandering met elkaar verbonden.

Tijdens COP 16 op 27 oktober is er een Oceaandag gepland. Op deze dag organiseert de Intergouvernementele Oceanografische Commissie (IOC) van UNESCO een sessie over de rol van het Decennium voor Oceaanwetenschappen.

Het Oceaanpaviljoen zal opnieuw parallelle evenementen aanbieden tijdens de COP Klimaatconferentie. Het brengt "wereldleiders op het gebied van oceanografie, techniek en beleid samen om de boodschap te verspreiden dat de oceaan belangrijk is voor iedereen, overal, en dat de wetenschap het voortouw moet nemen in onze zoektocht naar veilige langetermijnoplossingen voor klimaatverandering " .

21 november is officieel gewijd aan de oceaan.