Hengelaarvissen

Nemo en Dory kunnen ternauwernood aan zijn grote tanden ontsnappen nadat ze werden aangetrokken door het bioluminescente lokmiddel van de hengelaarvis.

Met scherpe tanden, een lokmiddel op zijn kop om zijn prooi te vangen, en een grote bek maar een klein lichaam, is Johnsons hengelvis (Melanocetus johnsonii) een angstaanjagende en bijzondere vis uit de Melanocetidae-familie die leeft op 100 tot 4500 meter diepte in de Stille Oceaan, de Atlantische Oceaan en de Indische Oceaan.

De vrouwtjes en mannetjes zijn heel verschillend. Het vrouwtje meet ongeveer 20 cm terwijl het mannetje niet groter is dan 3 cm.

Het is ook bijzonder dat het mannetje is vastgehecht aan het vrouwtje en er niet van loskomt. Hij groeit vast aan het vrouwtje en versmelt er uiteindelijk mee. Het afgestorven lichaam van het mannetje wordt dan alleen nog gebruikt voor de voortplanting: we noemen dit seksueel parasitisme.

Andere diepzeevissen hebben vergelijkbare kenmerken: grote tanden en kleine lichamen, de vangtandvis (Anoplogaster cornuta) kan zijn bek niet sluiten! De diepzeehengelvis Caulophryne jordani jaagt vanuit een hinderlaag, en de draden die zijn lichaam bedekken helpen hem om bewegingen te detecteren.

In de jaren 1990 bracht een vissersboot uit Boulogne een vrouwtje van de soort Ceratias holboelli naar Nausicaá, gevangen in de Noord-Atlantische Oceaan en met een grootte van meer dan 40 cm. Er zijn al 120 cm lange vrouwtjes van deze soort aangetroffen. Dit exemplaar werd opgezet door het Muséum National d’Histoire Naturelle en wordt regelmatig gepresenteerd tijdens de activiteiten van de dienst Mediatie. Ze is behoorlijk fotogeniek!

De diepzeehengelvis moet niet verward worden met de zeeduivel (Lophius piscatorius), die we aantreffen langs de kusten van Europa en in de Middellandse Zee, op dieptes van 20 tot 1000 meter, en die op ons bord terechtkomt onder de naam zeeduivelstaart.