De lederschildpad

VIRTUEEL DIER IN AUGMENTED REALITY

De lederschildpad is een van de indrukwekkende dieren die je kunt leren kennen tijdens de Grand Large-ervaring.

Na de geboorte gaan de kleine schildpadjes terug naar de oceaan en op hun weg tussen het nest en het water zijn deze diertjes van 7 cm een gemakkelijke prooi voor vogels, krabben of honden die zich eraan te goed doen.

Waar vind je dit dier?

We vinden deze schildpad in alle oceanen van de planeet, behalve in de Arctische en de Antarctische Oceaan.

Het is een pelagische soort die in de volle zee leeft en die kan duiken tot een diepte van meer dan 1300 meter en daar dan ook kan blijven gedurende 85 minuten voordat ze weer naar boven moet om adem te halen.

Hoe herken je dit dier?

• De lederschildpad Dermochelys coriacea die 2 meter lang kan worden bij een gewicht van 500 kg, is de grootste zeeschildpad en meteen ook de grootste schildpad in het algemeen.
• Ze is te herkennen aan haar schild zonder schubben dat wordt gevormd door een fijne huid met eronder een dikke vetlaag; het is grijs of donkerblauw van kleur, met heldere stippen.
• Deze schildpad heeft 7 duidelijke lengterichels. Er is dus geen sprake van een hard en benig schild zoals bij de andere schildpadden. De Engelse benaming voor deze schildpad is ‘leatherback’, rug van leder.
• De mond en de keel van de lederschildpad bevatten stekels die naar achteren zijn gericht en dienen om gelatineuze prooien, zoals kwallen, tegen te houden. De lederschildpad voedt zich voornamelijk met kwallen, met name de gele haarkwal (Cyanea capillata), maar ze is ook niet vies van pelagische manteldieren, vissen, zee-egels, schaaldieren, weekdieren en sommige algen en planten.
• De jonge schildpadjes moeten per dag het equivalent van hun gewicht in kwallen verorberen om aan hun voedingsbehoeften te voldoen.
• Het lichaam van de lederschildpad heeft een mooie hydrodynamische vorm en zorgt ervoor dat ze zich snel onder water kan bewegen, met een topsnelheid van 40 km/uur.
• De vinnen vooraan zijn proportioneel langer dan die van de andere zeeschildpadden en de vinnen achteraan hebben de vorm van een peddel waardoor deze schildpad heel gemakkelijk grote afstanden kan afleggen.

Wat maakt dit dier bijzonder?

• De lederschildpad kan 50 jaar oud worden en ze is geslachtsrijp tussen 9 en 20 jaar. Om de 2 tot 4 jaar leggen de vrouwtjes eieren, altijd op hetzelfde strand in de tropische of subtropische zone.
• Ze leggen 2 of 3 keer eieren in een interval van 10 tot 15 dagen en elk legsel telt 100 tot 200 eieren waarvan de broedtijd varieert tussen 60 en 70 dagen.

Bedreiging en beschermingsmaatregel

• De populatie lederschildpadden neemt af in verschillende delen van de wereld, vooral in de Pacifische zone. Ze worden zowel bedreigd op de broedstranden als in de oceaan. De verstedelijking van de kust heeft een impact op de toestand van de stranden waarop de schildpadden hun eieren leggen: het droge zandoppervlak neemt af, de openbare verlichting stoort de dieren bij het leggen en doet de kleintjes verdwalen op hun weg naar de oceaan.
• De stijging van de zeespiegel gekoppeld aan de klimaatverandering zorgt voor erosie van de stranden en een inkrimping van het gebied waarop de vrouwtjes kunnen gaan leggen.
• Ook de temperatuur van het strand heeft een impact op de overlevingskansen van de eieren en op de verdeling mannetjes/vrouwtjes, want de geslachtsbepaling hangt af van de nesttemperatuur.
• Bovendien beïnvloedt de opwarming van het zeewater de hoeveelheid en de verdeling van het voedsel waardoor de schildpadden andere verplaatsingen moeten maken en waardoor ook het broedseizoen gaat variëren.
• De jacht op schildpadden en de menselijke consumptie van eieren hebben gevolgen voor de overlevingskansen van de soort, ondanks de beschermde status van dit dier in heel wat landen.
• In de zee vormt de plasticvervuiling een belangrijke oorzaak voor de dood van de schildpadden die de plastic zakken verwarren met kwallen en erin stikken als ze deze inslikken.
• Ze lopen ook gevaar als bijvangst in de visnetten: ze verdrinken of sterven als gevolg van hun verwondingen. En als ze te dicht bij het wateroppervlak zijn, kunnen ze botsen tegen boten.