De diepzee, een vijandige en onbekende omgeving

De diepte van de oceaan heeft heel wat fantasieën en vertelsels gevoed en het ontbreken van licht zorgt nog voor een extra mysterieus en angstaanjagend kantje van deze omgeving.

Dieper dan 200 meter dringt er geen zonlicht meer door en beland je in een zone die we afotisch noemen. Door de afwezigheid van licht verdwijnt het plantenleven, want de fotosynthese hangt af van de energie van de zon. Het fytoplankton, dat zich aan de basis van de voedselketens bevindt, kan zich niet meer ontwikkelen.

Aan het oppervlak van de zee is de druk gemiddeld iets hoger dan 1 bar; zodra je onder water bent, stijgt de druk met 1 bar per 10 m dat je afdaalt. In de grote oceaanputten, op een diepte van 10.000 meter, is de druk van het water dus gelijk aan 1000 bar.

Deze verpletterende druk is het equivalent van 1 ton op je pink of het gewicht van een kleine wagen op een postzegel.

En ook op dat vlak hebben de dieren zich aan de omgeving en de omgevingsdruk aangepast. De roze slakdolf bijvoorbeeld werd gespot op een diepte van 8336 meter in de Stille Oceaan, in de Izu-Ogasawara-trog die aansluit op de Marianentrog. Deze vis die alle diepterecords verbreekt, heeft een zacht skelet, een gelatineachtig lichaam zonder schubben en zonder zwemblaas en kan niet overleven aan het oppervlak van de oceaan. 

De kilte die in de diepzee heerst, maakt deze omgeving weinig aantrekkelijk. De temperatuur is het hele jaar gemiddeld niet hoger dan 3° C, en daalt zelfs tot 0,5 °C onder de 5000 meter. 

En toch is er leven in dit ongastvrije milieu.

Want dat is wat de wetenschappers hebben vastgesteld tijdens hun verkenning van de diepzee: het leven in de abyssale zone, een gebied met weinig voedsel en zonder fotosynthese, is rijk en nog grotendeels te ontdekken. In bepaalde gebieden die onlangs werden bestudeerd, zou volgens de onderzoekers 90% van de soorten die er leven compleet nieuw zijn voor de wetenschap!

De diepzee heeft dus nog heel wat geheimen die moeten worden onthuld en het is belangrijk dat die kwetsbare ecosystemen worden beschermd en bewaard.